Çocuklarda: Geniz Eti, Bademcik ve Kulakta Sıvı Birikmesi

Çocuklarımız, çocuklarınız, en değerlilerimiz. Neden bu kadar çok hastalanıyorlar bu en tatlı 

varlıklarımız?

Çocuklarda tekrarlayan üst solunum yolu hastalıklarında ilk akla gelen büyük bir geniz etimiz mi var? Yüksek ateşli boğaz enfeksiyonunun altında kronik bir bademcik hastalığı mı yatıyor?  Bir de çocuğunuz sık orta kulak enfeksiyonu geçirmekte, TV yakından izleyip, işitme azlığı mı çekiyor? Acaba kulakta sıvı olarak adlandırılan kronik seröz otitis media hastalığı mı var?

İşte bütün bunlara neden olabilen geniz eti, bademcik ve kulak sıvısı ile merak edilen gerçekleri, ama en önemlisi de bu hastalıklara ne zaman cerrahi işlem gerektiği konusunda en net, öz bilgileri sizin için özetledik.

Bademcikler ne zaman alınmalıdır?

Aslen koruyucu işlevleri olan bademcikler bazı durumlarda hastaya yarar değil zarar vermeye başlamaktadır. Bademcikler ancak gerekli olduğunda alınmalıdır. Aslında ameliyat edilme şartları ve kuralları çok açık ve nettir.

Bademciklerin mutlaka alınması gereken durumları özetlersek:

1. Çok büyük, birbirine temas eden tonsiller solunum ve beslenme açısından tıkayıcı hale gelen 

bademcikler.

2. Sık tekrarlayan bademcik enfeksiyonu atakları varlığında: son 1 yılda 7 atak, son 2 yılda her yıl 5 atak, ve son 3 yılda her yıl 3 bademcik enfeksiyon atağı geçiriyorsa yine tonsillektomi yapılmalıdır.

3.Hastada uykuda nefes durması (apne) oluyorsa, (birkaç saniyeden fazla süren)

4.Bademciklerin birinde diğerine göre boyutlarda artış varsa, tümör şüphesi nedeniyle tanısal amaçlı,

5. Peritonsiller apse geçirdiyse. Yani hastada bademcik enfeksiyonuna bağlı tonsil ve çevresini içeren apse olduysa.

6. Şiddetli tonsil kanamasında da tonsil alınmalıdır.

Bademciklerin mutlak alınması şart olmayan, ancak hastanın yaşam kalitesini düşürdüğünde alınması faydalı olan durumlar ise şunlardır:

1. Kronik tonsillite bağlı ağız kokusu,

2. Bademcik taşı,

3. Bademcikte beyaz renkli artık (magma) birikimi, 

4. Horlama,

5. Bademciğe bağlı yutma zorluğu, konuşma zorluğu 

6. Halk arasında beta olarak bilinen Beta hemolitik grup A streptekok bakteri taşıyıcılığı,

7. Febril konvülzyona (yüksek ateşe bağlı havale geçirme) neden olan hastalarda

Geniz Eti ne zaman ameliyat edilmeli, alınmalıdır? (Adenoidektomi işlemi):

Aslıda her çocukta olan, ancak bazılarında problemlere neden olan geniz eti bu hasta grubunda ameliyatla alınmalıdır.

Geniz etinin (adenoidlerin) alınma gereklilikleri şunlardır:

1. Uzun süreli, tıkayıcı geniz eti büyümesi: horlama, gece nefes almada zorluk ve hatta nefes almada duraksama (apne) varlığı,

2. Burun tıkanıklığı ve ağız solunumu yapan çocuklarda,

3. Yutma ve konuşma problemi olan çocuklarda,

4. Diş, çene ve damak gelişim bozukluğuna neden olan geniz eti varlığı,

5. Gelişme ve büyüme geriliği olan çocuklarda geniz eti alınmalıdır.

6. Tekrarlayan geniz eti enfeksiyonları,

7. Sık orta kulak enfeksiyonları ve orta kulakta sıvı birikimi

8. Sık tekrarlayan çocuk sinüzitleri,

9. Sık tekrarlayan alt solunum yolları enfeksiyonlarında (eğer odak geniz eti ise) hastadaki geniz eti ameliyat edilerek alınır. Patolojik inceleme de önerilmektedir.

Orta kulakta sıvı birikmesi nedir ve ne zaman tüp takmak gerekir? (Kronik seröz otitis media)

Orta kulak, kulak zarının arkasında yer alır.  Östaki borusu sayesinde orta kulak hava almaktadır. Östaki tüpü işlecinde fonksiyon bozukluğu olursa hem orta kulak havalanamaz ve negatif basınç nedeniyle zarda çökme olur. Orta kulak içinde sinsice sıvı birikmeye başlar. Bu sıvının kıvamı ve miktarı gittikçe artarak işitme kaybına yol açar.

Östaki borusunda fonksiyon bozukluğu hangi durumlarda olabilir ?

Çocuklarda östaki tüpü dar olduğundan ve daha yatay pozisyonda olduğundan burun ve boğazdan enfeksiyon yapıcı ajanlar daha kolaylıkla kulağa gelirler. Bu tip geçirilmiş enfeksiyonlar östakide yapışıklıklara ve çalışma bozukluklarına yol açabilir. Bunun yanı sıra büyümüş geniz eti ve alerjik burunlarda östaki ağzı çevre dokuların şişmesiyle tıkanarak fonksiyon bozukluğuna yol açar. 

Kulak tüpü ameliyatı nedir, ne zaman yaptırmak gerekir?

Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonlarında, özellikle ilaçlara rağmen yanıt alınamıyorsa tüp tatbik edilmelidir. Sıklıkla geniz etinin varlığı da bu kulak enfeksiyonlarının tekrarına neden olduğundan altında büyümüş geniz eti mutlaka araştırılmalıdır. Yılda 3-4 kez orta kulak enfeksiyonu geçiren çocuklarda artık tüp zamanı gelmiş demektir.

Kulakta sıvıya bağlı olarak uzun süren İşitme azlığı, kulak zarında çökme gibi yapısal değişliklerde tüp takılmalıdır.