Disleksi İle İlgili Merak Edilenler

Çocuklarda algı farklılıklarından dolayı ortaya çıkan okuma ve yazmada problem görüldüğünde disleksiden söz edilebilir. Algı farklılığı nedeniyle zaman zaman okuma, yazma ve matematikte dikkat eksikliği gözlemlenir. İyi veya orta seviyede zekaya sahip olan bir disleksili birey çevresini farklı algılar, harf ve sayı gibi sembollerle karşılaştığı zaman dikkati zayıflar, farklı algıları nedeniyle disleksisi olmayan insanlar gibi algılayamadığından okuma, yazma ve matematikte okuma güçlüğü ile karşılaşır.

Çocuklar okumayı ve yazmayı ilk öğrendiklerinde, aynı hataları değişen sıklıkta yaparlar. Çoğu çocuk için hataların sıklığı kısa bir süre sonra azalır ve sonunda tamamen ortadan kalkar. Disleksili çocuklar ise akranlarından çok daha fazla sayıda hata yapar ve sorunlar uzun bir süre devam eder. Disleksinin özellikle karakteristik özelliği bu hataların muazzam tutarsızlığıdır.

Dislekside yanlışlar, algı hataları kökenlidir, ve tam yazı yazarken veya okurken bir anda ortaya çıkar. Çocuk yaptığı işe orantılı düşünemz. Okuma yazma yanlışları disleksi belirtileridir fakat disleksiye neden olan faktörler olmadığından yalnızca hata belirtileri üzerine çalışmak yeterli değildir.

Disleksili bireyler algı farklılıklarına bağlı hata yaptıklarından sistematik hatalar değil, rastgele hatalar yapmaktadırlar. Bugün doğru yazdıklarını yarın veya kısa bir süre sonra tekrar hatalı yazabilirler. Enteresandır ki, bu hatalar genelde çok kullanılan kolay sözcükler üzerinde olmaktadır. Dislekside çalışmalar ağırlıklı olarak dikkat üzerine yoğunlaşmalıdır. Sonra okuma, yazma ve matematiğe geçilmelidir. İşte o zaman başarılı olunmaktadır.

Disleksinin sebebi nedir?

Disleksi genetiktir ve bir algı farklılığıdır. Gebelik esnasında bir gen beyin strüktüründeki hücre hareketlerinde anomaliye neden olur. Buna bağlı olarak konuşma ve görme bölgeleri etkilenir. İşitsel ve görsel uyarıcılara karşı bir algı yavaşlığı söz konusu olur ve özellikle sol beyin etkilenir. Beyin kelimelerin fotoğrafını çeker fakat ses analizi yapamaz. İşitsel bilgi işlemleme hızı yavaştır ve bakış atmaları düzensizdir. Çocuk öğrenme hatası yapmaz algı hatası yapar. Dislekside öğrenme stratejileri geliştirilir ve öncelikle algılar düzeltilir.

Disleksi geçer mi?

Disleksi özel destek çalışmaları ile rahatlıkla önlenebilir ancak yok edilemez. Ömür boyu vardır. Disleksili bir çocuğa en büyük yardım ve destek şu unsurların yerine getirilmesi ile mümkün olabilmektedir;

• Özdeğer hissinin kuvvetlendirilmesi.

• Özel yeteneklerinin keşfedilmesi ve değerlendirilmesi.

• Zaman faktöründe tolerans ve sabır gösterilmesi.

• Yeterli ilginin gösterilmesi.

• Bol empati ve anlayış.

Disleksiden etkilenen insan sayısı nedir?

Yaşamları boyunca disleksik olarak tanınmayan bidirilmemiş vakaların sayısı çok yüksek olduğundan etkilenenlerin tam sayısını belirlemek çok zordur. Bununla birlikte etkilenenlerin sayısının bugün dünya nüfusunun yaklaşık %15’inin olduğu tahmin edilmektedir.

Disleksi/Diskalkuli ne zaman teşhiş edilir?

Bunun için en erken zaman birinci sınıfın ikinci yarısıdır. Çocuk harfler ve sayılarla yeterince ilgilenmiş olmalıdır. Okul öncesi çağda, test prosedürleri ile farklı duyusal algılar belirlenebilir. Ancak bunların mutlaka disleksi/diskalkuli ile sonuçlanması gerekmez.

Dislekside çok eksenli teşhis nedir?

İkincil disleksiden şüpheleniliyorsa, sürdürülebilir başarının sağlanabilmesi için eğitim desteğine ek olarak psikolojik veya tıbbi düzeyde müdahaleler başlatılmalıdır. Çok seviyeli bir teşhis, sorunun eğitimciler, psikologlar ve tıp uzmanları tarafından paralel olarak açıklığa kavuşturulması anlamına gelir.

Zeka testi ile disleksi belirlenebilir mi?

Kelimeden de anlaşılacağı gibi bir kişinin zekasını belirlemek için zeka testi kullanılır. Ancak bu aslında olası bir disleksi hakkında hakkından hiçbir şey söylemez. Düşük IQ’ lu çocuklar disleksik olarak değil, bilişsel olarak daha zaz yetenekli olarak adlandırılır. Zeka testi ile disleksi tanısı konamaz.