Doğum Öncesi Hazırlık Eğitimi Nedir?

A) Tanım:

- Gebeleri, bebeklerinin doğumuna ve sonraki bakımına hazırlayan bir eğitimdir. Kadınları, eşlerini ve ailelerini bilgilendirir. Doğum öncesi hazırlık eğitimleri, kadınların; doğumun tüm süreçlerinde daha özgüvenli olmasına, kendi doğumlarıyla ilgili alınacak kararlara aktif olarak katılabilmesine katkı sağlar.

- Doğum öncesi hazırlık eğitiminin kesin bir başlangıç zamanı yoktur. Ülkeden ülkeye ve kurumdan kuruma eğitim başlangıç zamanı değişebilir. İngiltere sağlık sistemi 30-32 haftalarda başlamayı önermektedir. Ülkemizdeki eğitimler genellikle 20-28 haftalar arsında başlar. Kadının kendini eğitime hazır hissettiği ve eğitimi almak istediği en erken hafta ideal başlangıç zamanı olabilir. Eğitimler genellikle haftanın bir günü yapılır ve yaklaşık olarak 2-3 saat süreli olur.

- Bu eğitimler çok çeşitli kişiler ve kurumlar tarafından verildiği için içerikleri farklılıklar gösterebilir. Eğitimlerin temel odak noktaları özet olarak şu şekilde sayılabilir:

1) Kadının gebelik süresince sağlıklı kalması için yapması gerekenlerin öğretilmesi;

2) Kadının doğum şeklini, doğum çevresini, doğumda yapılmasını ve yapılmamasını istediği müdahaleleri seçebilecek bir bilgi altyapısına sahip olabilmesi;

3) Öğrendiği bilgilerle kadının kendine özel olan doğum planını yapabilmesi;

4) Doğum sonrası bebek bakımı ve emzirme konularında bilgi seviyesinin artırılması.

- Eğitimler genellikle grup eğitimi şeklinde olur. Grup eğitimi bebek bekleyen aileler arasında sosyalleşme imkanı sağlar, yeni arkadaşlıklara vesile olabilir. Aileler o sırada diğerlerinin doğum planlarını ve hazırlıklarını öğrenme şansı bulur. Bu da kendi eksikliklerini azaltmalarına yardımcı olur. Doğum planlarını profesyonel kişilere danışabilme imkanı vardır.

- Doğum öncesi hazırlık eğitimi, bu eğitimi sunan devlet hastanelerinden ücretsiz olarak da alınabilir. Özel kişi ve kurumlar tarafından sunulan eğitimler değerlendirilebilir. B) Doğum öncesi hazırlık eğitimlerinin kısa tarihçesi

 Doğum öncesi hazırlık eğitimi kavramı ilk olarak 1930’ lu yıllarda, İngiliz kadın hastalıkları ve doğum doktoru Dr. Grantly Dick Read tarafından dünyaya tanıtılmıştır. Dr. Grantly Dick Read, “Korkusuz Doğum: Doğal Doğum İlkeleri ve Uygulaması” isimli kitabında, doğal doğumu tanımlamıştır. Dick Read, Doğal doğuma ulaşmak isteyen annelerin doğum öncesi hazırlık eğitim almalarının, doğal doğum deneyimini yaşama ihtimallerini arttıran en önemli unsurlardan biri olduğunu belirtmiştir. Ona göre doğum süreçlerinin yeterince bilinmemesi doğumla ilgili korkuya yol açar. Korku, kadının doğuma gergin olarak girmesine neden olur. Gergin olan kadınlar da ağrılı uyaranları normalden daha şiddetli olarak hissetme eğilimindedir. Doğum öncesi hazırlık eğitimlerinin ana çıkış noktası, Dick Read’ in “korku-gerginlik-ağrı üçgeni” olarak adlandırdığı yapıdaki, korkunun bilgi ile azalacağı gerçeğidir.

C) Doğum öncesi hazırlık eğitimlerinin içeriğinde neler vardır?

 Bu eğitimlerin içerikleri veren eğiticiye göre faklılık gösterir. Bebek bakımı ve emzirme eğitimleri ayrı kurslarda verilebilir. Genel olarak kurs içeriği şu şekildedir:

1) Doğumun bir hastalık durumu olmadığının anlatılması, doğumun nasıl doğal ve fizyolojik bir süreç olduğunun tam olarak anlatılması ve bu şekilde doğum korkusunun azaltılması,

2) Doğum için gerekli olan güce kadınların içsel olarak sahip olduklarının hatırlatılması,

3) Eşlere doğum sürecinde nasıl destek olabileceklerinin öğretilmesi,

4) Kadının kendini doğumun akışına teslim edebilmesi için içine dönme, nefes ve gevşeme egzersizleri,

5) Gebelik ve doğum anında sağlıklı beslenme yöntemleri,

6) Gebelikte sizi fit tutacak ve doğumda aktif olmanıza yardımcı olacak vücut egzersizleri,

7) Doğum sırasında yapılabilecek; damar yolu açılması, lavman, pubik traş, sürekli elektronik fetal izlem, epizyotomi, vakum ve forseps gibi müdahaleler ile ilgili bilgilendirme, kadının bu konudaki haklarının ne olduğu konusunda bilgilendirilmesi,

8) Doğum sonrası dönem için bilgilendirme, bebek bakımı, emzirme eğitimleri,

9) Doğum öncesinde, doğum anında ve doğum sonrası dönemde yaşanabilecek duygularla ilgili bilgilendirme.