Geniz Eti

Geniz bölgesi, burun deliklerimizle başlayan hava kanallarının sonunda ve yumuşak damağın arkasında yer alan boşluktur. Genizde, bakteri ve virüs cinsi mikoplarla mücadele eden bağışıklık sistemi (lenf bezi) dokuları yer alır.

Çocuğun yanında sigara içilmesi, alerji ve enfeksiyonlar neticesinde bu lenf dokuları büyüyebilir. Bu lenf bezi büyümesine,  geniz eti büyümesi (adenoid hipertrofi) denilir. Kreşe ya da okula giden çocuklar, enfeksiyonlarla daha sık karşılaştıklarından geniz etine bağlı sorunları daha fazla yaşarlar. Geniz eti, en büyük haline  4-7 yaşında erişir. Bu yaştan sonra ise küçülmeye başlar. 12 yaş civarında erişkin yaştaki şekil ve boyutuna ulaşır.

Geniz eti olan her çocukta ameliyat gerekirmi?

Geniz eti çok büyük olduğunda burundan nefes alma güçlüğüne neden olur. Burundan rahat nefes alamayan hastada horlama, ağız açık uyumadan uykuda solunum durması (apne) ve ona bağlı metabolik sorunlara kadar birçok sorun ortaya çıkabilir. Büyümüş geniz eti mikroorganizmalar için bir rezervuar görevi görür, onların büyümesine saklanmasına ortam hazırlar. Geniz tıkanıklığının uzun sürmesinin çocuklarda yüz yapısına olumsuz etkisi olabilir. Bu çocuklarda “adenoid yüz” denilen; uzun ve ince bir yüz, yüksek damak, üst çenenin öne doğru büyümesi, ağızın sürekli açık olması hali, bozuk dişler  ortaya çıkar.

Geniz etinin yerleştiği bölge, kulak, burun sinüs, boğaz ve nefes borusu gib vücut yapılarının birleşme yeri olduğundan, tekrarlayan enfeksiyonlara neden olur. Bu çocuklarda; tıkayıcı uyku apnesi, üst solunum yolu direnç sendromu, horlama, burun tıkanıklığı ve buna bağlı ağız solunumu, dikkat dağınıklığı ve buna bağlı ders başarısında azalma, huzursuzluk ve asabiyet, uykuda idrar kaçırma, yutma ve konuşma bozukluğu, tat ve koku almada azalma, orta kulakta sıvı toplanması, işitmede azalma, anormal yüz ve diş gelişimi, büyüme ve gelişme geriliği, tekrarlayan orta kulak iltihabı, sinüzit, bademcik iltihabı, akciğer iltihabı gibi problemlerle karşılaşılabilir.

Geniz eti tanısı nasıl koyulur?

Burun içerisinden poliklinikte  yapılan görüntülü (endoskopik) muayene ile tanı kolaylıkla koyulur. Ağrı verici bir işlem değildir. Nadiren radyolojik görüntüleme ile (röntgen filmi çekilerek) ile tanı koyulmaya çalışılır.  Endoskop ile muayene sayesinde genzi etinin büyüklüğü, nefes almayı ne kadar engellediği değerlendirilebilir.

Geniz eti ameliyatı ne zaman / hangi yaşta yapılmalıdır?

Geniz eti her yaşta ameliyat yapılabilir. Eskiden anesteziye bağlı sorunlardan daha fazla çekinildiği için 3 yaş sonrası tavsiye edilmekte idi. Bugün  gelişen anestezi teknikleri sayesinde daha küçük çocuklarda da güvenli cerrahi yapılabilmektedir.

Ameliyat sonrası hastayı neler beklemektedir?

Geniz eti ameliyatı, çoğu kez bademcik ile birlikte, çocukluklarda en sık yapılan ameliyatıdır. Ameliyatın kendisi 20 dakika kadar sürer. Ameliyathanede uyuma ve uyanma dahil ortalama süre 1 saat kadardır. Geniz eti hastanın ağzının içinden kapalı ameliyat ile alınacaktır. Bu ameliyatta hastanın yüzünde yada burun cildinde kesi yapılmasına gerek yoktur. Hasta anesteziden uyanma sonrası yaklaşık 4-5 saat sürenin ardından, genellikle taburcu edilebilir. Aynı gün çok sıcak ve katı olmayan bir çok yiyeceği hastalar yiyebilir.  Anestezi verilmesi için kullanılan anestezi tüpünden dolayı 1-2 gün boyunca, hasta genizden ziyade boğazında ağrı duyabilir. Açık yara olması nedeniyle çocukların 1 hafta süreyle okula gitmemeleri uygun olur.

Geniz eti alınsa dahi çocuğun yaşına ve fizyolojisine bağlı olarak yeniden büyüyebilir, fonksiyon bozukluğuna neden olursa yeniden alınması gerekebilir.