Polikistik Over Sendromunda (PKOS) Beslenme Tedavisi

Poliksitik over sendromu kadınlarda en sık görülen hormonal bozukluklardan birisidir. Yaklaşık olarak her 10 kadından 1 inde görülmektedir. En etkili iyileşme süreci için, beslenme ve ilaç tedavisinin yanı sıra yapılması önerilen egzersizlerin de tamamlanması gerekmektedir.

1 – Polikistik over sendromu nedir ?

Polikistik over sendromu üreme çağındaki kadınların yaklaşık %10 unda görülebilen metabolik ve hormonal sistemleri etkileyen ayrıca uzun vadede yağ metabolizmasının etkileri sonucu kardiyovasküler sistemleri de etkileyen bir sendromdur.

2 – PKOS görülme nedeni nedir ?

PKOS görülme nedeni net olarak bilinmemektedir. Ancak görülen vakalar üzerindeki çalışmalar sonucu genetik yatkınlıklar ve çeşitli sebeplere bağlı olarak görülen anormal hormon düzeyleri sık görülen nedenler arasındadır. 

3 – PKOS belirtileri nelerdir ? 

Çeşitli belirtiler göstermekle birlikte yaygın olarak, insülin direnci, kilo artışı, akne, hirşutizm ( tüylenme artışı ),  saçlarda seyrelme veya saç dökülmesi, adet görememe veya adet düzensizliği, yorgunluk veya depresyon görülmektedir. Tedavi edilmeyen durumlarda infertilite (kısırlık) görülebilmektedir. 

4 – PKOS’da sağlıklı beslenmenin olumlu ve iyileştirici etkisi var mıdır ? 

Evet, kesinlikle vardır. Bu süreçte beslenmenin de değerlendirilmesi ve yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. 

Özellikle PKOS belirtilerinden olan kilo artışına bağlı olarak artmış karın çevresindeki yağ dokusunun etkilediği  insülin direnci ve östrojen/androjen seviyelerinin normal değerlere gelmesini sağlamak için beslenme  müdahaleleri gerekmektedir. PKOS’lu hastalarda yalnızca %5’lik bir ağırlık kaybının bile hormonal seviyelerin ve  insülin direncinin azalması ve menstüral döngünün düzenlenmesi üzerinde etkili olduğu görülmektedir. 

5 - PKOS'da uygulanacak beslenme tedavisi nasıl olmalıdır ? 

Beslenme tedavisinin en büyük etkiyi göstermesi için kişinin düzenli egzersiz ve aldığı ilaç tedavisi ile birlikte uygulanması gerekmektedir. Beslenme tedavisinde temel besin ögeleri olan karbonhidrat, protein, yağ ve  vitamin/mineral oranlarının kişiye ve hormonal değerlerine uygun belirlenmesi gerekir. Genellikle de insülin  direncinin görülmesinden dolayı kan şekerini metabolizmasını düzenlemeyi hedefleyerek karbonhidrat alımının  lif içeriği daha yüksek ve glisemik indeksi daha düşük olan türler arasından seçilmesi önerilir. Artmış yağ dokusu  miktarının azalması ve yükselmiş kan yağlarının azaltılması amacıyla diyet içeriğinin yüksek oranda protein  içermesi önerilir. Ancak alınan protein oranının ve türünün kişinin kan değerlerine göre belirlenmesi  gerekmektedir. Çünkü uzun vadede yüksek proteinli diyetlerin çeşitli organlar üzerinde olumsuz etkileri olduğu  da yapılan çalışmalarla görülmektedir. Bunun yanı sıra yeterli omega-3 yağ asidi alımının da PKOS üzerinde  olumlu etkileri olduğu bilinmektedir.