Uzm. Kl. Psk. Berfin Aşar
Psikoloji
Hepimiz zaman zaman sağlığımızla ilgili kaygılar yaşayabiliriz. Küçük bir baş ağrısında “Acaba ciddi bir şey mi var?” diye düşünmek, vücudumuzdaki değişiklikleri fark etmek oldukça normaldir. Ancak bu kaygı aşırıya kaçtığında, sürekli ve yoğun bir şekilde hastalık korkusuna dönüştüğünde sağlık anksiyetesi (hipokondriyazis) ortaya çıkar.
Sağlık Anksiyetesi Nedir?
Sağlık anksiyetesi, kişinin bedensel duyumlarını abartılı bir şekilde yorumlaması ve ciddi bir hastalığı olduğuna inanmasıdır. Örneğin; basit bir yorgunluk, “Kalp hastası olabilirim” düşüncesine; mide ağrısı ise “Kanser başlangıcı olabilir” kaygısına dönüşebilir. Kişi sık sık doktora gitme, sürekli tahlil yaptırma ihtiyacı hisseder. Bazen de tam tersi, “Kötü bir şey çıkar” korkusuyla doktordan tamamen kaçınabilir.
Neden Ortaya Çıkar?
Sağlık anksiyetesi genellikle kaygıya yatkın kişilik özellikleri, geçmişte yaşanan sağlık sorunları, ailede ciddi hastalık öyküsü veya yoğun stres dönemleriyle ilişkilidir. Ayrıca internet üzerinden sürekli semptom araştırmak, yanlış bilgilere maruz kalmak da kaygıyı artırır.
Günlük Yaşama Etkileri
Bu durum sadece kişiyi değil, yakın çevresini de zorlar. Sürekli sağlıkla ilgili konuşmak, endişe etmek, kontrol testleri yaptırmak günlük yaşamda ciddi zaman ve enerji kaybına yol açar. İş, okul ve sosyal hayat olumsuz etkilenir. Kişi bir türlü rahatlayamaz; kısa süreli bir güven duygusunun ardından kaygı yeniden başlar.
Terapi Sürecinde Yaklaşım
Sağlık anksiyetesi tedavisinde en etkili yöntemlerden biri Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)’dir. Bu terapide, kişinin bedensel duyumları yanlış yorumladığı düşünce kalıpları ele alınır. Örneğin “Kalbim hızlı çarpıyor, kesin bir şey oluyor” düşüncesi, “Şu an kaygılıyım, bu yüzden kalbim hızlı atıyor” şeklinde yeniden yapılandırılır.
Ayrıca maruz bırakma teknikleri, kişiyi semptomlarını sürekli kontrol etme davranışını azaltmaya yönlendirir. Nefes egzersizleri, gevşeme çalışmaları ve mindfulness uygulamaları da bedensel farkındalığı sağlıklı şekilde artırarak kaygıyı azaltır.
Bazı vakalarda ilaç tedavisi de sürece destek olabilir. Ancak uzun vadede kalıcı iyileşme için terapi kritik öneme sahiptir.
Sonuç
Sağlık anksiyetesi, kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Ancak bu durum yalnızca sizin başınıza gelmiyor; birçok insan benzer kaygılar yaşıyor. Profesyonel terapi desteği sayesinde kaygılarınızı yönetebilir, bedeninizi bir tehdit kaynağı olarak görmek yerine güvenilir bir yol arkadaşı olarak hissedebilirsiniz.
Unutmayın, sağlıklı bir zihin, sağlıklı bir beden kadar değerlidir. Kaygılarınızı paylaşmak ve destek almak, iyileşme yolunda atılacak en güçlü adımdır.
Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.
DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.
DocPlanner Teknoloji A.Ş.
E-5 Karayolu, Esentepe Mahallesi, Lapis Han, No:25 D:102-103-120
Kartal İstanbul, Türkiye