Okul Döneminde Sağlıklı Beslenme

Çocuklarımızın doğdukları ilk günden beri herşeyi en iyi şekilde tüketmeleri için özen
gösteriyoruz. Her şeyin en tazesini, yemeklerin sağlıklı pişirme yöntemlerine dikkat ediyoruz. Bu sebeple
çocularımızın okula başladıkları dönem beslenme açısından çok önemli. Çocukların sosyal çevrelerinin
genişlemesiyle birlikte, kendi kararlarını kendilerinin vermesi gereken durumlar oluyor. Bu sebeple
sağlıklı beslenme hakkında öncelikle kendimizi daha sonra çocuğumuzu bilgilendirmemiz gerekiyor.
Okul çağı döneminde, öğrencilerin bedensel ve zihinsel gelişimlerini en iyi şekilde
tamamlamalarına ve ileriki yaşlarda sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmalarına destek olmak gerekir.
Yapılan çalışmalarda, yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin dikkat sürelerinin kısaldığı,
algılamalarının azaldığı,öğrenmede güçlük çektikleri ve okul başarılarının düşük olduğu tespit edilmiştir.
Bununla birlikte çocukluk çağında sağlıklsız ve fazla beslenmeye bağlı olarak; şişmanlık, şeker hastalığı,
kalp hastalığı, yüksek tansiyon, psikolojik bozukluklar ve kanser riskleri görülebilir. Enfeksiyon
hastalıkları sık ve ağır seyreder. Özellikle kız çocuklarında menstrüasyonun da (adet görme) etkisiyle
demir yetersizliği anemisine (kansızlık) sık rastlanır.
Günümüzde çocukluk çağı obezitesi ve buna bağlı gelişen hastalıkların görülme sıklığı gün
geçtikçe artış göstermektedir. Çocukluk ve ergenlik döneminde obezite sorunu yaşayan çocukların
yetişkinlikte de obez olma riski %70'dir. Bu sebeple çocukluk çağı obezitesi önlem alınması gereken bir
konudur.
Günümüzde 5-17 yaş grubu 10 çocuktan birinin kilolu olduğu bulunmuştur. Ülkemizde yapılan
araştırmalar sonucunda çocukların yaşam tarzı değişikliği sağlanamadığı sürece , çocukluk çağı
obezitesinin ilerde akut sağlık problemi haline geleceği önemli bir risk ortaya koymaktadır.
Son yıllarda obeziteyi önlemek ve çocukların sağlıklı beslenebilmeleri açısından okul
kantinlerinde çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Fakat bu düzenlemeler her okulda düzenli olarak
uygulanamadığı için yeteri kadar etkin olamıyor. Halbuki okul kantinlerinde sağlıklı besin seçeneklerin
sunulması, çocukların seçeneklerini mutlaka doğru yönde etkileyerek yavaş yavaş yaşam tarzı haline
getirmeyi başaracaklardır.
Aileler çocukların yalnızca okul başarıları ile değil, onların büyüme ve gelişmelerini izleme ve
sağlıklı beslenme davranışları geliştirmeleriyle de yakından ilgilenmeli ve kendi beslenme alışkanlıkları
ile örnek olmalıdırlar.
Öğrenciler için en önemli öğün kahvaltı olduğu unutulmamalıdır. Bütün gece süren açlıktan
sonra , vücudumuz ve beynimiz güne başlamak için enerjiye gereksinim duymaktadır. Kahvaltı
yapılmadığı takdirde, dikkat dağınıklığı, yorgunluk, baş ağrısı ve zihinsel performansta azalma
olmaktadır. Bu sebeple güne yeterli ve dengeli yapılan bir kahvaltı ile başlamak öğrencilerin okul
başarılarının artmasında son derece önemli olacaktır. Aile çocuğuna Kahvaltı yapma alışkanlığı
kazandırılmalıdır. Bu nedenle çocukların aileleri tarafından mutlaka kahvaltı yaptırılıp okula
gönderilmeleri gerekir.

Birkaç kahvaltı seçeneği verecek olursak;
✔ Bir bardak taze sıkılmış meyve suyu, peynirli omlet,ekmek
✔ Bir bardak süt, 1 adet haşlanmış yumurta, 5 adet zeytin, ekmek, 1 porsiyon meyve veya domates
✔ Bir bardak süt, peynir, tahin pekmez, ekmek, meyve
✔ Bir bardak süt, ekmek, 3-4 adet ceviz içi

Okul çağı dönemi çocukları için öneriler;
✔ Her öğünde 4 temel besin grubunda yer alan yiyeceklerin tüketilmesine özen gösterilmelidir.
✔ Ara öğünler mutlaka yapılmalıdır. Çocuğunuzun beslenme çantasına kahvaltıdan öğle yemeğine
kadar ve öğleden akşam yemeğine kadar ara öğün koyma alışkanlığı kazandıralım.
✔ Günde en az 2 su bardağı süt içme alışkanlığı edinilmelidir.
✔ Günde en az 5 porsiyon sebze-meyve tüketilmelidir.

✔ Günde en az 8-10 bardak su tüketilmelidir.
✔ Çocuğunuzun bilişsel gelişimi için iyot tüketimine özen gösterilmelidir. En iyi iyot kaynağı
iyotlu tuzdur. Yemeklere pişmeye yakın zamanda tuz eklenirse günlük yeterli iyot sağlanır.
✔ Oluşabilecek kansızlık büyümeyi olumsuz yönde etkiler, dikkat ve algılamayı azaltır. Demirden
zengin gıdalar çocukların beslenmesinde muhakkak olmalıdır. Bunlar; et, tavuk, balık, yumurta,
kurubaklagiller, pekmez, tahin, kuru meyveler, koyu yeşil yapraklı sebzelerdir. Bu besinleri c
vitamininden zengin(turunçgiller,domates,biber ve sebzeler) ile beraber tüketirsek daha iyi emilim
sağlayacaktır.
✔ Yemekler yavaş ve iyi çiğnenerek yenmelidir.
✔ Vücudun düzenli çalışması, tüketilen besinlerin vücuda yararlılığının artırılması, çocukların
fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimlerine olumlu katkı sağlaması açısından fiziksel aktivitenin
artırılmasına da önem verilmelidir. Bu nedenle, çocukların gerek okul yönetimi gerekse de
ebevynleri tarafından sevdikleri herhangi bir spor dalı ile ilgilenmelerine teşvik edilmelidir.
✔ Düzenli ve yeterli uyunmalıdır.
✔ Televizyon ve bilgisayar karşısında oldukça az vakit harcanmalıdır.
✔ Çiğ sebze ve meyveler bol su ile yıkanmadan yenilmemeli, açıkta satılan besinler
tüketilmemelidir.
✔ Öğün aralarında şekerli besinlerin tüketilmesinden kaçınılmalıdır.
✔ Eller yemeklerden önce mutlaka yıkanmalıdır.
✔ Çocukların boy uzunluğu ile ağırlıklarına dikkat edilmeli ve izlenmelidir.
✔ Düzenli güneşlenerek D vitamini almalarına özen gösterilmelidir.
✔ Hazır paketli ürünlerden uzak durulmalıdır.
✔ Şeker ve şekerli besinler, cips, gazlı içecekler,çay yerine süt,yoğurt,sütlü tatlılar,taze sıkılmış
meyve suları tercih edilmelidir.
✔ Açıkta satılan ürünler yeterince güvenilir ve temiz değildir. Ayrıca, uygun koşullarda muhafaza
edilmedikleri için çabuk bozulma riski taşırlar. Bu nedenle, özellikle okul çevresinde açıkta satılan
besinlerin kesinlikle satın alınmaması gerekmektedir.
✔ Çocuğunuza yiyecekleri ödül ve ceza olarak kullanmayınız!. Örneğin yemeğini yediği için/
odasını temizlediği için çocuğunuza tatlı vermek. Sağlıksız yiyeceklerin cazibesini artıran bu
davranışlardan kaçınmak gerekiyor. Ayrıca siz çocuğunuza bu tip yiyeceklerin sağlıksınız
olduğunu anlatmıştınız?! O halde bu tür yiyecekleri ödül olarak vermekte nerden çıktı?!
Düşünsenize çocuklar için kafa karıştırıcı bir durum yaratabiliyor! Bu nedenle yiyecekler çocuğun
kafasında ödül ve ceza ile eşleşmemelidir. Çocuğunuzu sevindirmek için farklı seçenekler
sunabilirsiniz; sevdiği oyunları beraber oynamak, yeni boyama kitapları almak, birlikte yürüyüş
yapmak gibi aktiviteleri seçenek haline getirdiğimizde ileride yaşamına dokunuş yapmış
olacağımızı unutmamalıyız.
Başarılı ve sağlık dolu bir eğitim yılı olmasını dilerim..