Makaleler 16/12/2025

Psikanaliz ve Psikoterapiler - Prof. Dr. Pınar Çetinay Aydın

Pınar Çetinay Aydın Psikiyatri
Pınar Çetinay Aydın
Psikiyatri

Psikanaliz Nedir?

Psikanaliz, Sigmund Freud tarafından geliştirilen bir psikolojik kuram ve tedavi yöntemidir. Psikanaliz, ruhsal hastalıkların değerlendirilmesi ve tedavisinde kullanılan ilk psikoterapi yaklaşımıdır. Günümüze kadar psikanaliz farklı kuramların da katkısıyla gelişmiştir. Psikanalizde kişi seansta divanda uzanarak konuşur; psikanalist analizanın (analizden geçen kişi) görüş alanı dışında oturur; çalışmanın temel ilkesi serbest çağrışımdır. Bu çağrışımlar psikanalitik çalışmanın materyalini oluşturur. Psikanalist ve analizanı bu çağrışımlarda ortaya çıkanlar üzerine beraberce çalışırlar. Bu etkinlik en genel anlamıyla bir yorumlama çalışmasıdır. Bilinç düzeyinde gelen çağrışımlarla bilinçdışında olanlar arasında bağlantı kurulabilmesini sağlayan bir çalışma modelidir.

Psikoterapi Nedir?

Psikoterapistin bilimsel kanıtı olan psikoterapötik teknikleri hasta ile ilişki ve iletişimi yoluyla uygulamasıdır.

Psikoterapi Türleri

Psikoterapilerin farklı özelliklerine göre farklı sınıflandırmalar yapılabilir. Örneğin kuramsal temellerine ya da uygulama şekillerine göre sınıflandırmalar yapılabilir.

Psikanalitik Yönelimli Psikoterapi

Psikanalitik yönelimli psikoterapi ya da psikanalitik psikoterapi, psikanalitik kuram ve ilkeleri esas alan bir psikoterapi modelidir. Psikoterapinin çerçevesi de psikanalitik teorilere göre çizilir. Güncel davranışların, yaşanan güçlüklerin altında yatan bilinçdışı çatışmalar ve emosyonel sorunlara yönelik içgörü kazandırmaya odaklanan, bilinçdışını bilince getirerek değişimi sağlayan yüz yüze uygulanan psikoterapidir. Psikoterapi seansları, bir çerçeve çizilerek yapılandırılır. Psikoterapi seansları, haftada bir ile dört seans arasında değişebilir. Kişinin içsel deneyimlerinin keşfedilmesine odaklanır; bu deneyimlerin şimdiki günlük yaşama yansımaları, ilk ilişkilerden bugüne taşınması, terapistle kurulan ilişkide nasıl ortaya çıktığı üzerinde durulur. Psikanalitik psikoterapi, sıklıkla psikodinamik psikoterapi olarak da adlandırılır.

Kişilerarası İlişkiler Psikoterapisi

Bağlanma teorisi ve kişilerarası ilişkiler teorisini esas alan, kişilerarası ilişkiler ve iletişimdeki değişiklik aracılığı ile ilişkilerdeki çatışmalar, yas, rol değişimleri gibi alanlarda yaşanan güçlükler hem de ruhsal bozuklukların tedavisinde uygulanabilen psikoterapi modelidir. Psikolojik zorlukların ve psikiyatrik hastalıkların biyopsikososyal/kültürel/manevi modelini izler.

Bilişsel Davranışçı Psikoterapi

Bilişsel Davranışçı Terapi bilişsel modele dayanır; şu ki olayları algılama şeklinin duygusal tepkileri etkilediği gerçeği, bilişsel terapinin ana çıkış noktasıdır. Davranışları ve duyguları, bilişsel temellere dayandırılan işlevsel olmayanları yeniden anlamlandırarak değişimi amaçlayan bir psikoterapi modelidir. Bilişsel Davranışçı Terapi, depresyon, anksiyete bozuklukları ve travmayla ilişkili bozukluklarda da etkili olan bir psikoterapi uygulamasıdır.

Psikodrama

“Yapmak sözden önce gelir” ilkesine dayanır. Güncel ya da geçmişteki sorunları, gelecekteki tasarımları “burada ve şimdi” canlandırılarak anlamak ve kavramak amaçlanır. Kişi kendi rolünü oynamakla birlikte ilişkinin tarafı olan diğer kişinin de rolünü oynayarak başka olanakların ve seçeneklerin olabileceğini deneyimler. Yeni davranış biçimlerinin denenmesini ve daha esnek olabilmeyi sağlar.

Cinsel Terapiler

Kişilerin bireysel ya da çiftlerin cinsel sorunlarının, cinsel işlev bozukluklarının psikolojik, sosyal ve tıbbi nedenlerini anladıktan sonra bireylere ya da çiftlere, cinsel terapistler tarafından bilişsel davranışçı teknikler kullanılarak uygulanan terapi modelidir.

Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.

DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.


www.doktortakvimi.com © 2025 - Doktor bul ve randevu al

Bu web sitesi çerezleri kullanıyor.
Tarayıcınızda çerezlerle ilgili ayarları düzenleyebilirsiniz.